Çikolatanın Tarihi
Çikolatanın tarihi eski mayalara kadar uzanmaktadır. Bazı kaynaklar bu tarihi Güney Meksika da yaşamış olan bilinen en eski Mezoamerikan uygarlığına kadar dayandırmaktadır. Ancak günümüzde bilinen çikolata ile bu uygarlıkların bildikleri çikolata birbirinden çok farklıdır. Geçmişte çikolata, günümüzdeki gibi tatlı ve yenilebilir bir ürün değil, içene saygı duyulmasını gerektiren acı bir içecekti.
Çikolata Nasıl Yapılır?
Çikolata, Orta ve Güney Amerika’ya özgü kakao ağaçlarının meyvesinden yapılmaktadır. Bu meyvelerin her biri ortalama kırka yakın kakao çekirdeği vermektedir. Kakao taneleri kurutulup kavrularak kakao çekirdekleri elde edilmiş olur.
Kakaonun ilk kez hangi tarihte ve kim tarafından kullanıldığı bilinmemektedir. Yapılan arkeolojik çalışmalarda bulunan bazı kapların kakao izleri taşıması kakaonun tarihi ile ilgili fikir sunmuştur. Genel düşünce; Olmekler’in tören içeceği olarak tükettiği yönünde olsa da yazılı bir kaynak olmadığı için bu konuda birçok farklı görüş de söz konusudur. Mayalarda ise yazılı kaynaklar olması sebebi ile törenlerde ve kutlamalarda çikolata içeceğinin kullanıldığı bilinmektedir.
Maya kültüründe çikolata zengin ve güçlüler için özel bir ürün değil, halkın her kesiminin evinde tüketebildiği bir ürün olarak görülmüştür. Maya çikolatası kalın ve köpüklü yapıda olup, genellikle bal ve su ile birleştirilirdi.Aztekler’de çikolata kültürü çok daha önemli hale geldi ve Aztekler kakaonun tanrılar tarafından kendilerine hediye olarak sunulduğuna inandılar. Aztekler birçok farklı yöntem ile tüketmenin yanı sıra kakao çekirdeklerini bir para birimi olarak kullanıp, bu çekirdekler ile ticareti geliştirdiler. Öyle ki; Aztekler’de kakao çekirdeklerinin altından daha değerli olduğu düşünülüyordu. Kakao çekirdeklerinin Avrupa’ya gelişi ile ilgili ise birçok farklı varsayım bulunmaktadır. Bunlardan en çok ihtimal verileni; Kristof Kolomb’un Amerika’ya yaptığı bir yolculuk dönüşünde 1502’de kendisi ile beraber getirdiği yönündedir. 1585 yılında İspanya çikolata ithal etmeye başladı. Bununla beraber çikolata; Avrupa’nın tamamına çok kısa sürede yayılmış oldu. Avrupa’nın damak tadı, geleneksel Olmek ve Aztek tariflerine uyum sağlamamış. Bu sebeple şeker kamışı gibi tatlandırıcılar ile kendi tariflerini yapmaya başlamışlardı.
Daha sonrasında artık Londra, Amsterdam ve diğer Avrupa şehirlerinde zenginler için butik çikolata evleri oluşmaya başladı. 1500 ile 1800’lü yıllar arasında çikolata sadece zenginlerin tüketebileceği bir üründü.
1828’de Hollandalı kimyager Coenraad Johannes Van Houten, suyla karışması daha kolay olacak bir toz çikolata yapmak için kakao çekirdeklerini alkali tuzlar ile işlemenin bir yolunu keşfetti. Bu işlem Hollanda işleme yöntemi olarak tanındı. Van Houten aynı zamanda kakao presini de bularak, kakao yağını kavrulmuş kakao çekirdeklerinden daha ucuza ayırarak çikolatanın daha uygun fiyatlı üretilebilmesine olanak sağlamış oldu. Aynı zamanda bu buluşlar çikolatanın seri üretilebilmesini sağladı.
1876 yılında Daniel Peter ve Henri Nestle birlikte, Nestle Company’yi kurup sütlü çikolatayı pazara sundular. 19. yüzyılda çikolata bilinen ve yaygın bir ürün olmasına rağmen çiğnemesi zor olan bir üründü, 1879 yılında İsviçreli çikolatacı Rudolf Lindt geliştirdiği farklı bir üretim yöntemi ile ağızda pürüzsüz şekilde eriyen bir kıvam elde etti.
Artık 19. yüzyıl sonlarında ve 20. Yüzyıl başlarında Cadbury, Mars, Nestle, Hershey gibi birçok şirket artan talebi karşılamak için seri üretime geçmişlerdi. Çikolatanın tarihi Avrupalılardan, Amerikalılara kadar farklı coğrafyalarda çok eskiye dayanmaktadır.
Kaynak:
https://americanhistory.si.edu/collections/search/object/nmah_1301436